Ba mẹ có biết, cảm xúc, suy nghĩ của con phát triển từ giai đoạn sơ sinh cho đến khi trưởng thành. Tốc độ phát triển cảm xúc, suy nghĩ của con cũng không giống nhau. Cùng iYes tìm hiểu về sự phát triển về cảm xúc, suy nghĩ của các con qua các giai đoạn độ tuổi khác nhau thế nào nhé!

Trẻ bắt đầu phát triển cảm xúc, suy nghĩ từ rất nhỏ. Sự phát triển qua từng giai đoạn rất đa dạng và cũng không phải đứa trẻ nào cũng giống nhau. Một số có năng lực phát triển suy nghĩ, cảm xúc ở mức độ cao ngay từ khi còn nhỏ. Một số trẻ khác cần nhiều thời gian hơn để phát triển khả năng của mình. 1. Khi con 0 - 1 tuổi Đây là giai đoạn con bắt đầu học cách tập trung tầm nhìn, tiếp cận, khám phá và tìm hiểu về những thứ xung quanh mình. Con bắt đầu học ngôn ngữ bằng cách tạo ra âm thanh (“bập bẹ”), hoặc nói “ma-ma” và “ba-ba”. Con có thể nghe, hiểu và biết tên của mọi người và mọi thứ đều là một phần của sự phát triển ngôn ngữ. Trong giai đoạn này, trẻ sơ sinh cũng đang phát triển mối quan hệ yêu thương và tin tưởng với cha mẹ và những người khác như một phần của sự phát triển xã hội và tình cảm.

2. Khi con 1 - 2 tuổi Ở giai đoạn này, con bắt đầu tập đi và sẽ di chuyển xung quanh nhiều hơn. Con bắt đầu nhận thức được bản thân cùng môi trường xung quanh. Con sẽ bắt đầu thể hiện tính độc lập cao hơn, bắt đầu thể hiện hành vi thách thức, nhận ra mình trong ảnh hoặc gương, và bắt chước hành vi của người khác. Con tập đi, tập đọc tên người và đồ vật quen thuộc theo sự hướng dẫn của ba mẹ. 3. Khi con 2 - 3 tuổi Khi đến độ tuổi này, con sẽ trải qua những thay đổi lớn về tư duy, học tập, xã hội và cảm xúc. Điều này sẽ giúp chúng khám phá thế giới mới của mình và hiểu được điều đó. Trong giai đoạn này, con mới biết đi có thể đi theo hướng hai hoặc ba bước, phân loại đồ vật theo hình dạng và màu sắc, bắt chước hành động của người lớn và bạn cùng chơi, và thể hiện nhiều cảm xúc.

4. Khi con 3 - 5 tuổi Đây là giai đoạn mà con sẽ bắt đầu có suy nghĩ độc lập, bắt đầu chú ý đến người lớn và trẻ em bên ngoài gia đình. Con có thể đi xe ba bánh, sử dụng kéo an toàn, nhận thấy sự khác biệt giữa bé gái và bé trai, tự mặc quần áo và cởi quần áo, chơi với những đứa trẻ khác và nhớ lại một phần câu chuyện và hát một bài hát.

5. Khi con 5 tuổi

Ở những giai đoạn đầu của việc phát triển tư duy phản biện, con sẽ thường xuyên hỏi "Tại sao?" và có thể lý giải cụ thể nguyên nhân cùng kết quả. Con bắt đầu hình thành các trạng thái xấu hổ, tự hào hay mặc cảm. Ở tuổi này, con sẽ bày tỏ suy nghĩ thông qua các hoạt động như vẽ, chơi hay thông qua chuyển động cơ thể. Con cũng bắt đầu diễn đạt bằng lời nói nhiều hơn. Tuy nhiên việc sử dụng ngôn ngữ có thể bị bay đổi bởi các yêu tố bên ngoài, ví dụ như bởi bạn bè.

6. Khi con 6 - 8 tuổi Con trẻ khi ở độ tuổi này sẽ bắt đầu thể hiện là mình độc lập hơn, không phụ thuộc vào gia đình như trước. Con sẽ bắt đầu suy nghĩ về tương lai, có thể hiểu rõ hơn về nơi ở của mình trên thế giới và mối quan hệ với mọi người là như thế nào. Con cũng chú ý hơn đến tình bạn trong một đội hay một nhóm. Đồng thời, ở độ tuổi này, con cũng muốn được bạn bè yêu thích và chấp nhận. Từ 6 - 8 tuổi, con cho thấy sự phát triển trí não nhanh chóng. Con học cách để miêu tả trải nghiệm hay bày tỏ cảm xúc tốt hơn và quan tâm tới người khác nhiều hơn.

7. Khi con 8 - 11 tuổi Ở giai đoạn này, con bắt đầu hình thành các mối quan hệ phức tạp và mạnh mẽ hơn. Con sẽ có thêm bạn, đặc biệt là bạn cùng giới. Tuy nhiên điều đó cũng có thể khiến con phải chịu nhiều áp lực hơn từ bạn bè. Khi 8 - 11 tuổi, con nhận thức về cơ thể rõ hơn khi gần đến tuổi dậy thì. Có thể thay đổi diện mạo cơ thể và rối loạn ăn uống.Đồng thời, ở độ tuổi này, việc học hành sẽ khiến con gặp nhiều áp lực hơn. Con sẽ độc lập hơn với gia đình. Bắt đầu ít chia sẻ về cảm xúc hay vấn đề của bản thân với cha mẹ vì tin là mình đã lớn và có thể tự giải quyết mọi chuyện

8. Khi con 12 - 14 tuổi Đây là giai đoạn cảm xúc, suy nghĩ của con phát triển phức tạp nhất. Con dễ ủ rũ, buồn và chán nản, dẫn đến điểm kém ở trường. Có thể sử dụng đồ uống có cồn và chất kích thích, quan hệ tình dục không an toàn hay những hành động nguy hiểm khác. Con sẽ để ý, quan tâm nhiều hơn đến cơ thể, diện mạo và quần áo của mình. Đồng thời con cũng quan tâm đến bản thân nhiều hơn, nhưng lại dễ mắc kẹt giữa kì vọng và sự tự ti của bản thân. Càng ít bày tỏ tình cảm với ba mẹ hơn, đôi khi thô lỗ hay hời hợt. Con cũng dễ căng thẳng vì gặp nhiều khó khăn, trở ngại hơn trong học tập hay trong các mối quan hệ với bạn bè. Khi dậy thì, con dễ rối loạn ăn uống, suy nghĩ cũng phức tạp hơn, thể hiện cảm xúc tốt hơn thông qua trò chuyện. Ba mẹ nên thường xuyên tâm sự với con như những người bạn. Đồng thời, ở giai đoạn này, con cũng phát triển ý thức mạnh mẽ hơn giữa đúng và sai (dẫn đến những suy nghĩ về công lý và bất công).

9. Khi con 15-17 tuổi Ở tuổi này con thường quan tâm nhiều hơn đến các mối quan hệ lãng mạn và tình dục. Đồng thời sẽ ít xung đột với cha mẹ hơn, tỏ ra độc lập hơn với cha mẹ, dành ít thời gian hơn cho cha mẹ và dành nhiều thời gian hơn cho bạn bè. Khi ở giai đoạn này, con thường có khả năng quan tâm và chia sẻ sâu sắc hơn cũng như phát triển các mối quan hệ thân thiết. Tuy nhiên, ở độ tuổi này con dễ cảm thấy buồn bã hoặc trầm cảm, có thể dẫn đến điểm kém ở trường, sử dụng rượu hoặc ma túy, quan hệ tình dục không an toàn và các vấn đề khác. Nhưng con có thể đưa ra lý do cho sự lựa chọn của con, bao gồm cả về điều gì là đúng hoặc sai. Và con sẽ thể hiện sự quan tâm nhiều hơn về trường học và kế hoạch làm việc trong tương lai.

Sự phát triển cảm xúc, tâm lý, suy nghĩ và hành động của trẻ ở mỗi lứa tuổi là khác nhau, và cũng không phải đứa trẻ nào cũng giống đứa trẻ nào. Ba mẹ nên thường xuyên để ý đến hành động hay biểu cảm của con để có thể phát hiện ra sự bất thường và vấn đề của trẻ. Ba mẹ nên trở thành những người bạn cùng lắng nghe và giúp các con giải quyết những vấn đề mà trẻ đang gặp phải. Hãy để iYes đồng hành cùng ba mẹ trở thành những người bạn mà con trẻ có thể tin tưởng, chia sẻ mọi vấn đề nhé.