Bảng phiên âm tiếng Anh đầy đủ - International Phonetic Alphabet viết tắt IPA là bảng ký hiệu ngữ âm quốc tế mà các bạn cần nắm vững khi bắt đầu học tiếng Anh. Khác với tiếng Việt, khi học tiếng Anh bạn phải tìm hiểu về phiên âm quốc tế để hiểu rõ cách phát âm tiếng anh chứ không phải nhìn vào mặt chữ của từ đó.

I. BẢNG PHIÊN ÂM TIẾNG ANH VÀ CÁCH PHÁT ÂM

1. Bảng phiên âm tiếng Anh IPA đầy đủ

Không giống mặt chữ cái, bảng phiên âm là những ký tự Latin mà bạn sẽ thấy khá là lạ lẫm. Có 44 âm tiếng Anh cơ bản mà iYes sẽ hướng dẫn sử dụng bảng phiên âm và cách phát âm đúng theo chuẩn quốc tế cho bạn ngay dưới đây. Trong từ điển, phiên âm sẽ được đặt trong ô ngoặc bên cạnh từ vựng. Bạn dựa theo những từ này để phát âm chính xác từ đó. Bảng phiên âm tiếng Anh quốc tế IPA có 44 âm trong đó có 20 nguyên âm (vowel sounds) và 24 phụ âm (consonant sounds). Dưới đây là bảng phiên âm tiếng Anh đầy đủ để các bạn tham khảo:

Ký hiệu: - Vowels - Nguyên âm - Consonants: Phụ âm - Monophthongs: Nguyên âm ngắn - Diphthongs: Nguyên âm dài

Ví dụ: Ta có hai cặp từ này: - Desert /di'zə:t/ (v) bỏ, bỏ mặc, đào ngũ - Desert /'dezət/ (n) sa mạc Nó còn có thể đọc là /ˈdez•ərt/ - chỉ khu đất rộng rãi, ít mưa, khô nữa. -> Cặp từ này giống nhau về cách viết nhưng phát âm và nghĩa của từ khác nhau.

Hay ví dụ khác: Cite /sait/ (v) trích dẫn Site /sait/ (n) địa điểm, khu đất ( để xây dựng). Sight /sait/ (n) khe ngắm, tầm ngắm; quang cảnh, cảnh tượng; (v) quan sát, nhìn thấy -> Ba từ này thì phát âm đều giống nhau nhưng cách viết và nghĩa của từ khác nhau. Đây là những trường hợp tiêu biểu mà bạn có thể thấy rõ sự khác biệt của mặt chữ - phát âm – nghĩa của từ. Cách phát âm 44 âm chuẩn quốc tế bạn cần luyện tập đến khi thuần thục vì đây chính là mấu chốt giúp bạn phát âm đúng, nói chính xác. Vì có những cặp từ như đã kể ví dụ ban đầu, mặt chữ giống nhau nhưng cách đọc khác nhau và cũng ngược lại có những cặp từ đọc thì giống nhau nhưng mặt chữ lại khác nhau.

2. Cách phát âm chuẩn quốc tế theo bảng phiên âm tiếng Anh IPA

Phân chia bảng nguyên âm tiếng Anh 44 âm sẽ có 20 nguyên âm và 24 phụ âm.
Nguyên âm là những âm khi phát ra luồng khí từ thanh quản lên môi không bị cản trợ. Đây gọi là những âm được tạo ra bởi dao động của thanh quản. Nguyên âm có thể đứng riêng hoặc kết hợp cùng các phụ âm để tạo thành tiếng - trên mặt chữ là các từ. Dựa theo âm từ thanh quản nên khi phát âm, bạn cần cử động lưỡi, môi, lấy hơi để phát âm chuẩn. Trên mặt chữ, nguyên âm chủ yếu là a,o, i, u, e và thêm bán nguyên âm y,w. Còn đọc theo phiên âm, 20 nguyên âm như sau:

Ngoài ra, các bạn có thể lên Youtube, tìm kiếm bài học cách phiên âm tiếng Anh để tự học với hình ảnh và ví dụ sinh động khác. Những video dạy phát âm nước ngoài ở các kênh như BBC Learn English, English Vid...theo chuẩn người bản xứ là nguồn tốt để các bạn học tập.

Note:

Có một số bạn nói dấu “:” gọi là âm căng hay âm dài đúng? Câu trả lời là tùy cách bạn gọi. Mình gọi là âm dài, có bạn khác lại gọi là âm căng. Nhưng mấu chốt không phải là cách bạn gọi nó như thế nào, mà là cách bạn phát âm nó như thế nào, có căng hơi ra không, có đẩy hơi ra ngoài không, có cong lưỡi không… Nên các bạn hãy chú tâm vào cách phát âm để phát âm cho chuẩn nhé.

Tổng kết và lưu ý:

Cách phát âm 44 âm tiếng Anh chuẩn quốc tế phải kết hợp môi,lưỡi, thanh với nhau. Dưới đây là lưu ý khi phát âm các bạn cần nhớ Với môi: - Chu môi: /∫/, /ʒ/, /dʒ/, /t∫/ - Môi mở vừa phải: / ɪ /, / ʊ /, / æ / - Môi tròn thay đổi: /u:/, / əʊ / Với lưỡi - Lưỡi chạm răng: /f/, /v/ - Cong đầu lưỡi chạm nướu: / t /, / d /, / t∫ /, / dʒ /, / η /, / l /. - Cong đầu lưỡi chạm ngạc cứng: / ɜ: /, / r /. - Nâng cuống lưỡi: / ɔ: /, / ɑ: /, / u: /, / ʊ /, / k /, / g /, / η / - Răng lưỡi: /ð/, /θ/. Với dây thanh quản - Rung (hữu thanh): các nguyên âm, /b/, /d/, /g/, /v/, /z/, /m/, /n/, /w/, /j/, /dʒ/, /ð/, /ʒ/ - Không rung (vô thanh): /p/, /t/, /k/, /f/, /s/, /h/, /∫/, /θ/, /t∫/

Để học phát âm chuẩn, bạn chọn hai bộ sách này luyện theo giọng yêu thích:

Sách phát âm giọng Anh Anh - English Prounciation In use

Sách phát âm giọng Anh Mỹ - American Accent Training

II. LƯU Ý QUY TẮC PHÁT ÂM TIẾNG ANH VỚI NGUYÊN ÂM, PHỤ ÂM

1. Với bán âm y và w thì chúng có thể là nguyên âm hoặc phụ âm

Ví dụ ở đây: You – phụ âm nhưng gym thì lại là nguyên âm. We – phụ âm nhưng Saw - nguyên âm

2. Về phụ âm g

- Nếu đi sau g là phụ âm I, y, e thì phát âm sẽ là dʒ Ví dụ: gYm, gIant, gEnerate,hugE, languagE,vegEtable... - Nếu sau g là các nguyên âm còn lại a, u, o thì phát âm sẽ là g Ví dụ: go, gone, god,gun,gum, gut, guy, game, gallic,...

3. Đọc phụ âm c

C – được đọc là S nếu theo sau là các nguyên âm i, y, e Ví dụ: city, centure, cycle, cell, cyan,... C- đọc là K nếu theo sau là nguyên âm a,u,o Ví dụ: cat, cut, cold, call, culture, coke,...

4. Đọc phụ âm r

Nếu đi trước r là 1 nguyên âm yếu như /ə/ thì có thể lược bỏ đi. Ví dụ: Với từ interest có phiên âm đầy đủ là ˈɪntərəst/ˈɪntərest. Nhưng vì trước r là âm ə nên còn được phát âm là ˈɪntrəst/ˈɪntrest(2). Bạn có thể thấy nhiều từ điển viết phiên âm theo trường hợp 2.

5. Về phụ âm j

Trong hầu hết trường hợp, âm j đều đứng đầu 1 từ và phát âm là dʒ. Ví dụ: jump, jealous, just, job,...

6. Quy tắc phân biệt nguyên âm dài - nguyên âm dài

Có 5 nguyên âm ngắn: ă ĕ ĭ ŏ ŭ - a ngắn: ă : /æ/ : act, apt, bad, bag, fad,.... - e ngắn: /e/: ben, den, fed, bed,..... - i ngắn: /I/: bin, bid, in,... - o ngắn: /ɒ/: hot, Tom, bop,... - u ngắn: /ʌ/ : cut, sun, bug,...

Và thêm 5 nguyên âm dài được kí hiệu lần lượt là ā ē ī ō ū mà bạn thấy ở trên bảng phiên âm tiếng Anh đầy đủ. Nguyên âm dài là những nguyên âm được phát âm như sau:

- a dài: ā : /eɪ/ : Cake, rain, day, eight,... - e dài: ē: /i:/ : tree, beach, me, baby, key, field,... - i dài: ī : /aɪ/ : five, tie, light, my, find, child,... - o dài: ō : /oʊ/ : nose, toe, toast, no, snow, bold, most,... - u dài: ū : /u: hoặc ju:/ : new, few, blue, suit, fuel,....

Để phân biệt nguyên âm ngắn dài thì bạn có thể dựa theo các quy tắc sau: - Một từ có 1 nguyên âm và nguyên âm đó không nằm cuối từ thì đó luôn là nguyên âm ngắn. Vẫn có một số từ ngoại lệ như mind, find nhưng bạn có thể áp dụng quy tắc này cho đa số.

Ví dụ: bug, think, cat, job, bed, ant, act,...

- Một từ chỉ có một nguyên âm mà nguyên âm đó ở cuối từ thì theo quy tắc phát âm tiếng Anh 100% là nguyên âm dài: she(e dài),he, go(o dài), no,..

- 2 nguyên âm đứng liền nhau thì âm đầu là dài còn nguyên âm sau thường không phát âm, gọi là âm câm.

Ví dụ: rain(a, i đứng cạnh nhau a ở đây là a dài, i là âm câm, do vậy rain sẽ được phát âm là reɪn), tied(i dài,e câm), seal(e dài,a câm), boat(o dài, a câm)

Ngoại lệ: read - ở thì quá khứ là e ngắn nhưng ở hiện tại là e dài. Và một số từ khác.

- Trong 1 từ nếu 1 nguyên âm theo sau là 2 phụ âm giống nhau (a double consonant) thì đó chắc chắn là nguyên âm ngắn

Ví dụ: Dinner(i ngắn), summer(u ngắn), rabbit(a ngắn), robber(o ngắn), egg(e ngắn).

- Một từ có 2 nguyên âm liên tiếp giống nhau (a double vowel) thì phát âm như 1 nguyên âm dài.

Ví dụ: Peek(e dài), greet(e dài), meet(e dài), vacuum(u dài)

Không áp dụng quy tắc này với nguyên âm O. Vì nó sẽ tạo thành âm khác nhau: poor, tool, fool, door,..

Không áp dụng nếu đứng sau 2 nguyên âm này là âm R vì khi đó âm đã bị biến đôi: beer.

- Khi Y đứng cuối của từ 1 âm tiết thì nó sẽ đọc là âm i dài /ai/

Ví dụ: Cry, Try, by,shy,...

7. Chú ý nguyên âm - phụ âm để viết đúng chính tả

- Sau 1 nguyên âm ngắn là f,l,s thì từ đó gấp đôi f,l,s lên. Ví dụ: Ball, staff, pass, tall, different(i ngắn), coLLage(o ngắn), compass (a ngắn)

- Đối với từ có 2 âm tiết mà sau nguyên âm ngắn là b,d,g,m,n,p thì ta cũng gấp đôi chúng lên. Ví dụ: rabbit (a ngắn), manne r(a ngắn), summer (u ngắn), happy (a ngắn), hollywood (o ngắn), suggest (u ngắn), odd (o ngắn),...

Bạn nhớ quy tắc này thì khi viết lại từ theo âm bạn sẽ tránh được lỗi Spelling. Ví dụ bạn nghe đọc là Compass nhưng nếu nắm quy tắc bạn biết sau nguyên âm a ngắn sẽ cần hai chữ S, tránh được lỗi viết compas.

8. Nguyên âm e

Nếu một từ ngắn hay âm thanh cuối của từ dài kết thúc bằng nguyên âm + phụ âm + e thì e sẽ bị câm và nguyên âm trước đó là nguyên âm dài. Họ gọi đó là Magic e, silient e, super e...

Ví dụ: bit /bɪt/ => bite /baɪt/ at /ət/ => ate /eɪt/ cod /kɒd/ => code /kəʊd/ cub /kʌb/ => cube /kjuːb/ met /met/ => meet /miːt/

Đây là một mẹo hình thành nguyên âm dài trong tiếng Anh hiện nay.

Một số quy tắc về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh trên, các bạn hãy chú ý nhé. Trường hợp đúng không phải 100% nhưng sẽ đúng với đa số nên hãy áp dụng để dễ nhớ phiên âm, viết từ chính xác hơn.

Chúc bạn sẽ tìm cho mình những phương pháp học tiếng Anh hiệu quả và nói tiếng Anh chuẩn, phát âm hay như người bản xứ nhé!